ساحل طولانی مکران به دلایل متفاوتی در کانون توجه منطقه‌ای و بین‌المللی قرار گرفته است. بندر چابهار در حوزه ایرانی مکران و بندر گوادر در بخش پاکستانی آن قرار است در راستای استراتژی‌های کلان دو کشور ایران و پاکستان به صورت دو بندر آزاد تجاری با سرمایه‌گذاری خارجی هندوستان و چین به بهره‌برداری برسند. این دو بندر به نحو آشکاری در مرکز رقابت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی قرار گرفته‌اند. کریدورهای اقتصادی- تجاری و حمل و نقل‌های ترانزیتی که در قالب چندین کریدور فرعی حول دو کریدور شمال – جنوب و شرق - غرب تمرکز یافته‌اند، بردامنه رقابت‌های منطقه‌ای بین هندوستان و پاکستان و هندوستان و چین از یک طرف و رقابت‌های بین المللی چین - آمریکا و روسیه - چین از سوی دیگر افزوده است.

ایران شرقی/

جمهوری اسلامی ایران به لحاظ ژئوپلتیکی یکی از کشورهای مهم منطقه محسوب می‌شود و طرح چندین کریدور حمل و نقل جهانی از جمله کریدورهای شمال – جنوب، شرق – غرب، جنوبی آسیا و تراسیکا از قلمرو خاکی آبی این کشور می‌گذرند. علاوه بر تلاش کشورهای مختلف به منظور افزایش منافع خود در کریدورهای یاد شده، قدرت‌های نوظهور آسیا برای ارتقاء سهم خود در نظم اقتصاد بین‌الملل و برخی کشورهای منطقه با اهداف سیاسی – امنیتی در پی آن هستند تا به نقاط ژئوپلیتیک و ژئو اکونومیک موجود در مسیر این کریدورها دست یابند. رقابت‌های هند و چین دو قدرت نوظهور آسیا، هند و پاکستان دو رقیب دیرینه منطقه‌ای و افغانستان و پاکستان دو همسایه دارای روابط متشنج سبب شده‌اند تا مسیرها و بنادر ترانزیتی منتهی به دریای عمان در کانون توجه این کشورها قرار گیرد. بندر چابهار و بندر گوادر که اولی در سواحل مکران استان سیستان و بلوچستان ایران و دومی در سواحل مکران ایالت بلوچستان پاکستان قرار دارند، از طریق دریا در فاصله 70 کیلومتری یکدیگر واقع شده‌اند و بندر نخست با سرمایه‌گذاری هند و دومی با سرمایه‌گذاری چین قرار است نقطه عطفی در تحولات اقتصادی بازیگران یاد شده ایفا کنند. 

موسسه مطالعات آسیای مرکزی و افغانستان (ایران شرقی) در این گزارش، به بررسی تفصیلی این دو بندر پرداخته است و در آن به برخی از سئوالات از جمله، چه چشم‌انداز، فرصت‌ها و چالش‌هایی فرا روی بندر چابهار قرار دارد؟ آیا هند محرک‌های لازم برای تداوم سرمایه‌گذاری در چابهار را دارد؟ با عملیاتی شدن بندر گوادر که ظرفیت نهایی آن 400 میلیون تن بیان شده و پشتوانه این بندر که کریدور اقتصادی چین – پاکستان با سرمایه 57 میلیارد دلار می‌باشد، چه آینده‌ای برای چابهار متصور است؟ پاسخ داده می‌شود. 
انتهای مطلب/