یافته‌های این نوشتار حاکی از آن است عربستان به دنبال گسترش نقش‌آفرینی و جلوگیری از نفوذ ایدئولوژی ایران در منطقه است و ایران نیز همچنان بدون برنامه مدون خارجی در این منطقه، تنها چشم امید به اعاده گذشته تاریخی خود (با تاکید بر محوریت دین و زبان و تاریخ مشترک) با کشور تاجیکستان بسته است درحالی‌که به نظر می‌رسد، جلوگیری از گسترش قلمرو نفوذ ایران؛ تا اطلاع ثانوی، فصل مشترک انگیزه‌های نزدیکی میان تصمیم سازان تاجیکی و سعودی باشد.

از منظر دلایل؛ سفر امامعلی رحمان به عربستان بیشتر از آنکه معطوف به مصوبات و نتایج دیدارهای حضور ۳ روزه رئیس‌جمهوری تاجیکستان در ریاض باشد، با تحولاتی همزمان شد که کلیات سفر را بایستی در تحلیل این وقایع به مشاهده نشست. ابتدا، اعلام شرکت احتمالی تاجیکستان در ائتلاف ضد تروریستی عربستان و دوم، جنجال رسانه‌ای و حملات تند و بی‌سابقه تاجیکستان علیه ایران. همزمانی این تحولات با حضور رحمان در عربستان از ۲ جهت فرضیاتی را مطرح کرد، یکی تأثیرگذاری و نفوذ جریان سلفیت در پی حضور دامنه‌دار عربستان در لایه‌های اجتماعی زندگی تاجیکان که از یک دهه قبل در تاجیکستان فعالیت رسمی داشته‌اند و اکنون باعث شده است شمار زیادی از تاجیکان در برابر آنچه احتمال نفوذ ایران در کشورشان گفته می‌شود، حساسیت داشته و بگویند «از آنکه شیعه شویم بهتر است سلفی باشیم...» که شاهد این مثال را در تسلط جریان ایران هراسی و تعطیلی حزب نهضت اسلامی و هجمه براه افتاده شده علیه ایران شاهد هستیم و فرضیه دوم، فساد بالای اداری حاضر در جامعه امروز تاجیکستان است بطوریکه جولان سیاسی و فرهنگی کشورهای اصلی حامی جریان سلفیت مانند عربستان طی یک دهه اخیر در تاجیکستان و تزریق دلارهای نفتی برای تغییر نرم افکار عمومی و مدیریت آن، شاید مقامات ارشد دولتی در تاجیکستان را نیز مجاب کرده خود را با این شرایط مالی مناسب همراه و به طور هوشمندانه‌ای در جهت منافع شخصی و گروهی خود، طبق خواست منافع کلان جریان سلفی- تکفیری مطابقت دهند و همین باعث شده است علاوه بر نزدیکی سیاسی به ریاض، اکنون از تاجیکستان به عنوان یکی از گزینه‌های حضور در ائتلاف عربستان نیز نام‌برده شود.
از منظر اهداف نیز؛ تلاش پیگیر عربستان برای کشاندن متحد منطقه‌ای ایران به جبهه خود، از جلوه‌های تحولات ضد ایرانی و اهداف سفر محسوب می‌گردد همچنین از طرف تاجیکستان این‌گونه توجیه می‌شود که دولت این کشور «سیاست درهای باز» را در پیش‌گرفته تا بدین وسیله بتواند خود را از نزاع و درگیری‌های کشورهای همسایه و خاورمیانه دور نگه دارد و درعین‌حال از امکانات و از همکاری‌ آن‌ها استفاده کند؛ سیاستی که کار‌شناسان داخل کشور یکی از دستاوردهای امام علی رحمان می‌دانند.
از منظر دستاورد‌ها نیز، یافته‌های این نوشتار حاکی از آن است عربستان به دنبال گسترش نقش‌آفرینی و جلوگیری از نفوذ ایدئولوژی ایران در منطقه است و ایران نیز همچنان بدون برنامه مدون خارجی در این منطقه، تنها چشم امید به اعاده گذشته تاریخی خود (با تاکید بر محوریت دین و زبان و تاریخ مشترک) با کشور تاجیکستان بسته است درحالی‌که به نظر می‌رسد، جلوگیری از گسترش قلمرو نفوذ ایران؛ تا اطلاع ثانوی، فصل مشترک انگیزه‌های نزدیکی میان تصمیم سازان تاجیکی و سعودی باشد.

برای دریافت فایل کامل این پژوهش اینجا کلیک کنید.