کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

قرقیزستان و چالش امنیت؛ آیا روسیه مبادرت به ایجاد پایگاه نظامی خواهد کرد؟

rferl , 18 تير 1396 ساعت 14:24

مترجم : سعیده مه‌پیکر

اگرچه آتامبایف می تواند در مورد امنیت کشورش فکر کند اما نظرات وی در مورد ایجاد یک پایگاه روسی در جنوب قرقیزستان برای روابط بهتر بین سه کشور (تاجیکستان-ازبکستان-قرقیزستان) تاثیری نخواهد داشت. کشورهایی که در دره فرغانه با هم اشتراک دارند، احتمالا روسیه را به ایجاد یک پایگاه در جنوب قرقیزستان تشویق نخواهند کرد.


ایران شرقی/
طبق گزارشات اخیر، «الماس بیک آتامبایف»، رئیس جمهور قرقیزستان، از روسیه خواسته تا یک پایگاه نظامی دیگر در کشورش ایجاد کند. تاکنون هیچ واکنشی از سوی روسیه صورت نگرفته، اما آنچه مهم است واکنش مقامات تاجیکستان و ازبکستان است که ایجاد پایگاه نظامی روسیه در قرقیزستان چه تاثیری بر کشورهایشان خواهد داشت.

«آتامبایف» در 19-24 ژوئن به روسیه سفر کرد و در این دیدار با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه، نخست وزیر «دیمیتری مدودف» و دیگر مقامات مسکو ملاقات کرد. «آتامبایف» و پوتین برنامه های روسیه برای تقویت پایگاه روسی تحت رهبری روسیه در کانت، قرقیزستان، در حدود 40 کیلومتری بیشکک، را مورد بحث قرار دادند. «آتامبایف» در روز آخر سفر خود (24 ژوئن) به جمهوری تاتارستان روسیه رفت. وی به خبرنگاران گفت که از پوتین خواسته است تا به جای گذاشتن نیروها و هواپیماهای نظامی بیشتر در کانت، یک پایگاه مشترک جدید در قرقیزستان ایجاد نماید.

بیشکک از چه چیزی باید محافظت شود؟
آتامبایف معتقد است: آنچه که ما در افغانستان شاهد آن هستیم، طالبان در آنجا قوی تر شده و داعش نیز در حال گسترش است. «آتامبایف» به پوتین گفته است مشکلات افغانستان می‌تواند به مرز جنوبی قرقیزستان گسترش یابد و اگر شما صادقانه در مورد امنیت مرزهای ما فکر کنید، متوجه می‌شوید که ما به یک پایگاه روسی جدید نیاز داریم. «آتامبایف» گفت که وی به پایگاه نظامی در استان «باتکن» در جنوب قرقیزستان در بخش دره فرغانه با مرز تاجیکستان و ازبکستان نیاز دارد. به عقیده وی اگر تاجیکستان نتواند وضعیت را [در امتداد مرز افغانستان] مهار کند، این ناآرامی ها به مرزهای قرقیزستان می‌رسد.  رئيس جمهور قرقيزستان افزود: البته ما به تاجيکستان کمک خواهيم کرد؛ ما تمرينات مشترک نظامی انجام خواهيم داد.

 اما واقعیتی که «آتامبایف» در نظر دارد در سناریویی که مقامات تاجیکستان قادر به جلوگیری از مشکلات گسترش ناآرامی از مرز افغانستان به مرز قرقیزستان، (صدها کیلومتر به سمت شمال)، نیستند بازخورد خوبی در دوشنبه نخواهد داشت. روابط قرقیزستان- تاجیکستان در سال های اخیر به دلیل درگیری های بین شهروندان آن‌ها و نیروهای مرزی در امتداد مرز مشترک (که هنوز هم مشخص نیست)، پر تنش بوده است.
ازبکستان با «باتکن» مرز دارد و در گذشته، زمانی که «اسلام کریموف» رئیس جمهور ازبکستان بود، تاشکند با هر گونه صحبت از پایگاه نظامی روسیه در دره فرغانه مخالف بود. تاجیکستان و روسیه در بهار سال 1999 درباره تشکیل یک پایگاه نظامی روسیه در منطقه «سغد» در شمال تاجیکستان بحث کردند. «کریموف» با عصبانیت گفت که ایجاد چنین پایگاهی برای برخی کشورها یک تهدید به حساب می آید.

منطقه مشکل خیز
 مقامات قرقیزستان سال هاست که تمایل خود را برای ایجاد یک پایگاه روسی یا نوعی از امکانات آموزش نظامی در جنوب قرقیزستان بیان کرده‌اند. اما روسیه تمایل زیادی از خود نشان نداده است.  این موضوع تعجب آور نیست زیرا دره فرغانه منطقه ای است که به طور بالقوه مشکل ساز است. جنگ داخلی تاجیکستان در سالهای 1992-1997 هنوز بزرگترین خشونتی است که آسیای مرکزی از زمان استقلال پس از فروپاشی شوروی به خود دیده است. اما از زمانی که جنگ داخلی پایان یافت، رویدادهای خشونت آمیز آسیای مرکزی در دره فرغانه اتفاق افتاد: تلاش های کودتا در شمال تاجیکستان در نوامبر 1998، حمله ستیزه جویان جنبش اسلامی ازبکستان در سال های 1999 و 2000، خشونت در اندیجان در می 2005 و خشونت در جنوب قرقیزستان در ماه ژوئن 2010.

اگرچه آتامبایف می تواند در مورد امنیت کشورش فکر کند اما نظرات وی در مورد ایجاد یک پایگاه روسی در جنوب قرقیزستان برای روابط بهتر بین سه کشور (تاجیکستان-ازبکستان-قرقیزستان) تاثیری نخواهد داشت. کشورهایی که در دره فرغانه با هم اشتراک دارند، احتمالا روسیه را به ایجاد یک پایگاه در جنوب قرقیزستان تشویق نخواهند کرد.
انتهای مطلب/.


کد مطلب: 593

آدرس مطلب :
https://www.iess.ir/fa/translate/593/

موسسه مطالعات راهبردي شرق
  https://www.iess.ir