ایران شرقی/ پس از اعلام ممنوعیت فعالیت گروه مذهبی «جماعت التبلیغ» در 4 کشور آسیای مرکزی، قرقیزستان حاضر به پذیرش پایان دادن به فعالیت این گروه تبلیغی اسلامی نشد و بتازگی برخی یافته‌ها نشان می‌دهد که در پیکره این جنبش شکاف‌هایی ایجاد شده است که در نتیجه آن شاهد ظهور و بروز شاخه‌های جدیدی از تفکرات رادیکالی هستیم.
این وضعیت در حالیست که این جنبش عملا ریشه در سطوح دولت دوانده است و متخصصین از مدت‌ها قبل در مورد ایجاد شکاف دراین سازمان هشدار داده بودند. اینکه متوجه باشیم این شکاف‌ها منجر به چه عواقبی خواهد شد، بسیار مهم است.
مشکلاتی که اکنون جماعت التبلیغ با آن روبروست، در صورتی که در مرور زمان قرار بگیرد، عوارض زیان باری در جامعه به بار خواهد آورد و این مسئله، بزودی اثرات خود را نشان خواهد داد.
نفوذ جماعت التبلیغی‌ها در دولت
در حالی برخی یافته‌ها حکایت از رادیکالی شدن برخی شاخه‌های جنبش جماعت التبلیغ دارد که در حال حاضر این جنبش از حمایت بالای دولت برخوردار است و "الماس بیک آتامبایف" بارها و بارها به طرفداری از این سازمان صحبت کرده و حتی یکی از رهبران این جنبش "مقصد تاکتوموشوف" رئیس اداره امور مسلمانان قرقیزستان نیز هست. همچنان که دهها و شاید صدها نفر از امامان جماعت مناطق مختلف قرقیزستان طرفدار این جنبش می‌باشند که خود این مسئله نشان می‌دهد تا چه حد موضوع رخنه و نفوذ تفکرات آنان در بدنه جامعه جدی و قطعی است.
همانگونه که بیان شد، بتازگی تحقیقات و یافته‌های میدانی حکایت از ظهور تفکراتی افراطی در بدنه این جنبش دارد. یکی از این شاخه‌ها "یاکین انکار" (به معنای همه چیز غیر از خدا) است که نه تنها برای قرقیزستان بلکه برای کشورهای همسایه نیز ایجاد خطر می‌کند.
در مقابل این خطر، تنها اقدام اداره روحانیت رسمی، عدم شناسایی و به رسمیت شناختن آن بوده است و تاکنون نیز اقدام عملی در راستای مبارزه با فعالیت این شاخه فعالیتی انجام نداده است.
در همین حال، "عظمت اسدالله اوغلی" کارشناس قرقیزاز اوش در جنوب قرقیزستان، معتقد است که باید قانون را در مقابل فعالیت این گروه در نظر داشت و این گروه بایستی فعالیتی محدود داشته باشد. این کارشناس با ابراز نگرانی می‌گوید: در غیر این صورت این گروه اتباع ما را به گمراهی می‌کشاند و با توجه به موقعیت حساس جامعه، منطقه و جهان، این مسئله در راهبرد آینده خوشایند نیست.
اولین گروه تبلیغی که این ایده را ترویج می‌نمایند دو سال پیش دراستان‌های شمالی مثل ایسیک کول، چوی و بعد هم در نارین ظاهر شدند. آنها همیشه پیاده راه می‌روند و معتقدند که فرستاده خدا بر روی می‌باشند. از تلفن استفاده نمی‌کنند و تلویزیون هم تماشا نمی‌کنند و حوادث و رویدادهای سیاسی و اجتماعی هم برایشان مهم نیست.
دکتر "قادر ملک‌اف" نیز درباره این شاخه از جماعت التبلیغ می‌گوید، این گروه اگر چه از تبلیغ جماعت جدا شده‌اند ولی خود را نزدیکتر به خدا می‌دانند و در حقیقت این جنبش جدید بیشتر به افکار سلفی‌ها و وهابی‌های عربستان نزدیک می‌باشند زیرا ادعا می‌کنند که بیشتر به صدر اسلام تعلق داشته و از اینرو، مخالف هرگونه نوآوری و تحول در زندگی مسلمانان هستند.
این کارشناس می‌گوید: اعضای این جنبش به شدت متعصب بوده و ظاهری بسیار ژولیده با ریشی بلند و پای برهنه و لباسی پاکستانی درتن دارند. آنان تحصیلات آکادمیک نداشته و علوم سکولار را برسمیت نمی‌شناسند. از وسیله نقلیه استفاده نمی‌کنند و پولی هم ندارند و در عمق تفکرات القائی خود، ایده جهادیسم را طرفداری کرده که خود منشا خطر برای کشوری مانند قرقیزستان است.
در تحقیقات بدست آمده، موارد مشاهده شده از حامیان رادیکالیزه شده تبلیغ جماعت و اهداف آنها نشان می‌دهد که ایجاد یک حکومت خلیفه‌ای هدف غایی آنان بوده و با توجه به حضور در مناطق کم بضاعت، احتمال قدرت گیری و جذب اعضای بیشتر دور از ذهن نیست.
در نهایت اینکه، "یاکین انکار" زاده تفکرات جماعت التبلیغی‌ها در قرقیزستان بوده و مادامی که فعالیت این گروه، مانند 4 کشور دیگر آسیای مرکزی محدود نگردد، بایستی منظر ظهور و بروز چنین تفکراتی رادیکالی همچنان در سال‌های آینده باشیم. وضعیتی که می‌تواند با توجه به احتمال بازگشت برخی جنگجویان قرقیزی حاضر در سوریه و عراق و احتمال پیوستگی به این گروه با توجه به جذابیت‌های ایدئولوژیکی مطرح آنان، زنگ خطر را بیش از پیش برای قرقیزستان به صدا درآورد.