ایران شرقی/

افغانستان در چند سال اخیر تغییر فاحشی را در عرصه جغرافیای جنگ شاهد بوده است. در اواخر حکومت حامد کرزی رییس جمهور سابق افغانستان گروه‌های شبه‌نظامی رسوخ به ولایت‌های شمالی را آغاز کردند. در حرکتی آرام و خزنده ولایت‌های شمالی و شمال شرق این کشور که از امن‌ترین ولایت‌های افغانستان محسوب می‌شدند، رفته رفته به جغرافیای حضور شبه‌نظامیان پیوست. با ظهور گروهی موسوم به داعش خراسان در افغانستان و به خصوص در نیمه شمالی این کشور، تغییر فاحشی در جغرافیای جنگ این کشور مشهود گشت.
کشورهای همسایه افغانستان در آسیای مرکزی که نقش چندانی در تحولات افغانستان نداشته و حاشیه‌نشین بوده‌اند، با این تغییر، گروه‌های شبه‌نظامی و جنگ را در نزدیکی مرزهای خود حس کردند. سه کشور تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان رفتارها و واکنش‌های ظاهری متفاوتی در این قبال داشته‌اند اما این که در ورای این رفتارهای ظاهری، این سه کشور با این واقعیت خطرناک پشت مرزهای خود چه خواهند کرد، یکی از مباحثی است که در سال‌های اخیر مورد بحث قرار گرفته است.
این پژوهش در راستای پیش‌بینی سیاست‌ها و رفتارهای کشورهای تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان در قبال ناامنی شمال افغانستان تهیه شده است.