دشواره‌های نوپدید در پاکستان و امنیت ملّی ایران

سیاست داخلی، سیاست خارجی، اقتصاد و امنیت ملّی پاکستان با دشواره‌‏های نوپدیدی مواجه شده است که بدون تردید می‌توانند بر امنیت و منافع ملّی جمهوری اسلامی ایران هم تاثیر بگذارند. در خلال چهار گفتار آتی، به چهار مورد از مهم‏ترین این دشواره‏‌ها و پیامدهای آن برای امنیت و منافع ملّی ایران خواهیم پرداخت.

دشوارۀ اول، مربوط به افزایش کمیّت و کیفیت فعالیت‏‌های تروریستی در پاکستان است. آن هم تروریسمی که پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان و در سال جاری با سقوط حکومت بشار اسد و حاکم شدن تحریرالشام بر سوریه، اعتماد به نفس زیادی یافته و در قالب موج پنجم تروریسم، به دنبال تشکیل دولت و حکمرانی است.

دومین دشواره، مربوط به وضعیت شیعیان پاکستان است، اقلیتی شیعی پاکستان، اکنون با تشدید وخامت اوضاع امنیتی این کشور، بحران سیاست داخلی پاکستان و افزایش تحرکات جریان‌های تکفیری و تروریستی، شاهد امواج بی‌سابقه حملات علیه خود هستند.

دشوارۀ سوم، مربوط به دگرگونی در رابطۀ ارتش پاکستان با جامعۀ مدنی این کشور است. ارتش که تا پیش از این در طول کمتر از هشت دهه حیات سیاسی کشور پاکستان، مورد قبول و اطاعت عمومی قرار داشت حالا به سبب دگرگونی نسلی، انباشت تجربیات تاریخی، تحولات منطقه‌‏ای و جهانی و کارنامۀ نه چندان مثبت حکمرانی خویش، به اصطکاکی بی‌سابقه با جامعۀ پاکستان دچار شده است.

و بالاخره دشوارۀ چهارم، بحران اقتصادی پاکستان است. جایی که اقتصاد بدهی‏‌محور، متکی به کمک‏‌های خارجی، غیرپیچیده و گرفتار دخالت دولت-ارتش پاکستان، با امواج جدید ناامنی مواجه شده و به همین سبب هر چه بیشتر وضعیتی بحرانی یافته است. هر چهار مورد یعنی تروریسم، وخامت وضعیت شیعیان پاکستانی، بحران اقتدار و مشروعیت ارتش و بحران اقتصادی پاکستان، این ظرفیت را دارند که تهدیدهایی را متوجه امنیت و منافع ایران کنند. 

باتوجه به اهمیت این موضوع، «کارگروه پاکستان مؤسسۀ مطالعات راهبردی شرق» با همکاری «پژوهشکدۀ مطالعات استراتژیک خاورمیانه» این ویژه‌نامه را تهیه و تنظیم کرده که امید است مورد بهره‌برداری کارشناسان و فرهیختگان قرار گیرد.