کشورهای آسیای مرکزی در طول یک دهۀ اخیر به طور ویژه و متمرکز بر توسعۀ قدرت نرم خود متمرکز بودهاند.در عین حال در حوزۀ قدرت نرم، این کشورها تلاشهای زیادی برای «لابیسازی» از طریق حلقههای الیگارشی داشته و توانستهاند به واسطۀ امتیازهای اقتصادی سطح مهمی ...
به نظر میرسد رژیم صهیونیستی بهوضوح رویکرد امنیتیتر و درونگرایانهتر را در قبال آسیای مرکزی در پیش میگیرد. این مدل رفتاری در کنار تحولات جدید در منطقه بهویژه متأثر از طوفان الاقصی میتواند به صورت ...
با ظهور محورهای ژئوپلیتیکی نوین و درگیر شدن قدرتهای جهانی در آنها و نیز خروج آمریکا از افغانستان، بار دیگر افغانستان به کشوری حاشیهای در برخوردهای ژئوپلیتیکی تبدیل شد. طالبان که دوباره زمام امور را ...
مطالعات شرق/
کارگروه آسیای مرکزی مؤسسۀ مطالعات راهبردی شرق
مقدمه
ایران و آسیای مرکزی در طول سه دهه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شمار قابل توجهی از اسناد همکاری دو و چندجانبه را به امضا رسانده...
شکلگیری اتحادیۀ دفاعی و یا مشارکت راهبردی دفاعی در آسیای مرکزی یک واکنش رفتاری برای برقراری ثبات و امنیت در این منطقه است. از این منظر، صرفنظر از آنکه چه شکل و قالبی بگیرد، در چارچوب منافع استراتژیک ...
در ارزیابی عملکرد حکومت طالبان طی 3 سال گذشته، دو رویکرد وجود دارد؛ رویکرد استقرار حکومت و رویکرد اقتضائات.
تحلیلگرانی که به رویکرد عملکرد استقرار حکومت معتقد هستند، تسلط نظامی- امنیتی بر سراسر جغرافیای ...
تجربۀ قزاقستان نشان میدهد که توسعۀ روابط اقتصادمحور در بستر سیاست خارجی چندوجهی و دیپلماسی چندجانبهگرایی امکانپذیر است. همچنین با در نظر گرفتن این شرایط، میتوان مدعی بود که قزاقستان در تلاش است تا ...
در حالی که 3 سال از استقرار حکومت طالبان در افغانستان سپری شده است، موضوع ایجاد یک سازمان و تشکیلات نظامی منظم، منسجم و پایدار، همواره در کانون توجه زمامداران جدید کابل قرار داشته است. بدون تردید این ...
کامکا به صورت کلی در قالب دو هویت کارکردی قابل بررسی است. نخست، بهعنوان یک مجمع سیاسی-اقتصادی که با حمایت ایالاتمتحدۀ آمریکا در منطقه فعالیتی بالغ بر 10 سال را تجربه کرده است. و دوم، بهعنوان یک ایده ...
اگرچه اولویت اول و اصلی ایالت متحدۀ آمریکا در آسیای مرکزی، تقویت تعامل سیاسی و امنیتی است؛ اما تلاشهای اخیر این کشور نمایانگر تغییر رویکرد و عملکرد ایالت متحده آمریکا به منظور افزایش نفوذ و حفظ قدرت ...
در سه سال گذشته، کشورهای منطقه و جامعۀ بینالملل روابط خود را با حکومت طالبان بر اصل تعامل استوار کردهاند. حکومت طالبان نیز با کشورها، مخصوصا با همسایگان افغانستان، بیشتر رویه تعاملگرایانه را در پیش ...
طرح این کمربند امنیتی به صورت جدی در دورۀ افغانستان جدید با حاکمیت طالبان، زمانی انجام گرفت که مسئلۀ افراطگرایان و تروریستها در منطقه بهعنوان یک تهدید بالقوه در نظر گرفته میشد، اما اکنون با ظهور داعش ...
در حال حاضر علاوه بر این که ج.ا.ایران باید نگاه فرصتمحورِ همراه با تعمیق پیوند استراتژیک را در حوزۀ آسیای مرکزی تقویت کند، به یک اولویتبندی عملگرایانه هم در قبال کشورهای این منطقه نیاز دارد.
سازمان ملل و کشورهای شرکتکننده در «روند دوحه»، از یک سو تعامل با طالبان را بهعنوان یک اصل و هدف اساسی مطرح میکنند و از سوی دیگر خواهان تشکیل دولت فراگیر توسط طالبان هستند. در حالی که در صورت فعال بودن ...
ایران و آسیای مرکزی ظرفیتهای بالقوۀ زیادی برای بهبود جریان گردشگری دارند. با این حال بنا به دلایل مختلف این صنعت بین دو طرف تاکنون توسعۀ محسوسی نیافته است. در این چارچوب جمهوری اسلامی ایران میبایست ...
دادهها نشان از ارتقاء سطح همکاریهای نظامی و دفاعی قزاقستان و ازبکستان با غرب، بهویژه ایالات متحدۀ آمریکا دارد. این ارتقاء فراتر از انتشار دادههای رسمی و همچنین آنچه در سطح رسمی گفته میشود، است. این ...
به نظر میرسد، «روند دوحه» در مراحل بعدی، به سکوی ورود به روند نظامسازی سیاسی در افغانستانِ تحت حاکمیت طالبان، تبدیل شود و در این روند نظامسازی محور غرب با استفاده از ابزارهای سیاسی و اقتصادی، جریان ...
با تداوم برگزاری نشستهای دوحه، اکنون با قطعیت بیشتری میتوان از «روند دوحه» یاد کرد و با حساسیت افزونتری اهداف و راهبرد این «روند بینالمللی» را پیگیری نمود. در این راستا، اجلاس دوحه 3 در چارچوب قطعنامههای ...
با وجود اهمیت پلتفرم دیپلماتیک C5+1 در شکلدهی به سیاست خارجی آمریکا در قبال آسیای مرکزی که نشاندهندۀ اهمیت یافتن این منطقه برای ایالات متحده است، این پلتفرم در صورت عدم اتخاذ اقدامهای عملگرایانه میتواند ...
روندهای منطقهای و فرامنطقهای با دو چالش اساسی روبرو هستند. نخست اینکه این روندها، بنا به هر علتی وارد فاز دو قطبی شده است و عملاً ارادۀ غرب و آمریکا حتی در قالب روند دوحه در تقابل با روند و ارادۀ منطقهای ...
رفتارشناسی حکومت طالبان نشان میدهد که اولویت آن، توسعۀ اقتصادی افغانستان است. ارزیابی حکومت طالبان بر این است که در میان تمام کشورهای همسایۀ افغانستان، ایران از معدود کشورهایی است که میتواند بسته کامل ...